یاد بود هفتمین سال فقدان دکتر محمود روح الامینی – 5 مردم شناسیِ مردم شناسی در ایران - 2

جمعه 11 اسفند 1396

نویسنده: Alireza Ayatollahi ( Tehran.Iran ( علی رضا آیت اللهی ( ایران.تهران ) |

یاد بود هفتمین سال فقدان دکتر محمود روح الامینی – 5

مردم شناسیِ مردم شناسی در ایران - 2

در سال 1347 که دکتر محمود روح الامینی به استخدام دانشگاه تهران ، در گروه آموزشی علوم اجتماعی ، در آمد و شروع به تدریس مردم شناسی نمود مطالبی که در مطبوعات ، بخصوص مطبوعات باصطلاح علمی ، چاپ شده بودند و چاپ می شدند نزد عموم مردم و حتی اکثر قریب به اتفاق دانشجویان رشته علوم اجتماعی به صرف چاپ و منتشر شده بودن و بخصوص نویسنده ای مشهور و بنابر این موجٌه داشتن ، دارای اعتبار می نمودند و این موضوع غالبا" وی را در مقابل دانشجویانی قرار می داد که یا چندان علاقه ای به آموزش دیدن واقعی و جدٌی گرفتن کار نداشتند ! ؛ یا اینکه به وضع موجود در نوع برخورد با مطالب مردم شناختی « عادت » کرده بودند .

وی مردم شناسی را بسیار بیش از آنکه در حفظ تئوریهای آن بداند در دانستن روش آن ، و در این مورد نیز رعایت فرایند تولید ، توزیع و مصرف مثلا" هرکالا یا هر خدمت ، و... می دید ؛ تا مطالعه گران ایرانی به آنجا برسند که موضوع مورد مطالعه خود را مشمول این یا آن نظریه ببینند و بطن مردم شناسی را در عمل درک کنند ؛ چه بسا خود ، بدور از پیروی از مردم شناسان اکثرا" غربی ، به نوعی نظریه برسند و مردم شناسی مکتب ایرانی را ، که برخاسته از مردم ایران باشد ، پدید آورند . امٌا جدٌی نگرفتن کار توسط دانشجویانی که تقریبا" به تمامی تحصیلات و از آنجمله تحصیل مردم شناسی را در محفوظات می دانستند و سالهائی مدید به آن عادت کرده بودند آموزش مردم شناسی به آنها را دشوار و حتی بسیار دشوار می ساخت .

روح الامینی که از طرفی خود یک ادیب و صاحبنظر درآئین نگارش بود و از طرفی دیگر سالهائی مدید به عنوان متخصص تکنولوژی سنتی در « موزه انسان » پاریس به عنوان یکی از بزرگترین مراکز مردم شناسی جهان ، فعالیت کرده بود در اموزش های عملی به دانشجویان اصل را ، لااقل ، بر رعایت فرایند تولید قرار می داد و اکثرا" از همینجا متوجٌه ذهنی بودن نوشته های دانشجویان مردم شناسی می شد . در دهه 1350 و نیمه نخست دهه 1360 نه تنها دانشجویان مردم شناسی ، بلکه نویسندگانی مشهور و بسیار مشهور در حوزه موضوعات مردم شناسی ایران ، به مسامحه در مطالعات و « ذهنی نگاری » به جای مشارکت مستقیم در فرایند تولید ، یا لااقل مشاهده مستقیم ، و نگارش بر اساس آن ، عادت کرده بودند .

برچسب ها: تاریخ مردم شناسی در ایران، منابع مردم شناسی ایران، دکتر محمود روح الامینی، مردم شناسی ایرانی، ارزشیابی منابع، عادات تحصیلی دانشجویان، ذهنی گرائی،

نظرات()

یاد بود هفتمین سال فقدان دکتر محمود روح الامینی – 4 مردم شناسیِ مردم شناسی در ایران - 1

پنجشنبه 10 اسفند 1396

نویسنده: Alireza Ayatollahi ( Tehran.Iran ( علی رضا آیت اللهی ( ایران.تهران ) |

ارسال به

یاد بود هفتمین سال فقدان دکتر محمود روح الامینی – 4

مردم شناسیِ مردم شناسی در ایران - 1

یکی از مهم ترین مسائل مردم شناسی در دهه های قبل از انقلاب اسلامی این بود که می توانست به آسانی ابزار شهرت و وجهه ی اجتماعی هرکسی قرار بگیرد . کسانی که دستی به قلم داشتند به گردآوری فولکلور ، آداب و رسوم و ... می پرداختند ؛ و مهم این بود که یادداشتهای خود را در کتاب یا نشریه ای ادواری به چاپ برسانند . چون همین که چاپ و منتشر می شد ، تقریبا" هرچه که باشد ، اعتبار می یافت ! و اصطلاح « چاپچی » یعنی کسی که با چاپ کردن موضوع یا واقعه ای نادرست آنرا اعتبار می بخشد از اینجا ناشی می شد . حال آنکه هر ناشری متخصص در مردم شناسی ، فولکلور ، و نظایر آنها نبود که مطالب مردم شناختی را پس از ارزشیابی و درصورت ارزش لازم را داشتن ، یا با حکٌ و اصلاح و تصحیح و تکمیل ، چاپ و منتشر کند ؛ و از این رو تقریبا" هرکسی به یادداشت و انتشار مطالبی مردم شناختی ، بخصوص در مطبوعات می پرداخت . به گفته ی یکی از مدیران مطبوعات علمی بنام دکتر حسین آیدین ، هرکس که روابط بهتری با مطبوعات داشت میتوانست مردم شناس و مردم شناس بزرگتری هم محسوب شود ...

دکتر محمود روح الامینی معتقد بود که همین « نوشته ناقص » ، خود یک سرنخ یا قدم اولٌیه است که میتوانه پایه و مایه تصحیح و تکمیل بعدی قرارگیرد و خدمتی به ثبت و ضبط لااقل میراث فرهنگی باشد .

دیگرانی ، مثل پروفسور محسن هشترودی ، استاد محمد پروین گنابادی و انجوی شیرازی معتقد بودند که بیشتر این مطالب مورد تصحیح و تکمیل بعدی قرار نمی گیرند ، به صورت ناقص و غلط در فرهنگ باقی میمانند و بنابر این ضررهائی بیش از منافع می یابند .

پروفسور هشترودی ، استاد پروین گنابادی و انجوی شیرازی ادعای مردم شناس بودن نداشتند و فعالیت های خود را بیشتر در دایره فولکلور ، بخصوص ادبیات شفاهی ، می دیدند . امٌا در آن دوره تعداد بسیار زیادی از متخصصان سایر علوم و مشاهیر بنا به علاقه شخصی ، عرق وطن ، آسان بودن کار و امکان انتشار و بهره برداری سریع و وسیع ، و نظایر اینها به نگارش موضوعات مردم شناختی و اکثرا" چاپ در مطبوعات می پرداختند که کیفیت کار آنان چندان بیشتر از کیفیتِ کار عوام در این امور نبود ؛ و مضرٌات اینگونه نوشته ها بخصوص از نیمه دهه 1350 و تدریس « مردم شناسی » در رشته تحصیلی علوم اجتماعی دانشگاه تهران آشکار می شد که دانشجویان چنان نوشته هائی را حجٌت قرار می دادند و در مباحثه با استادان خود تکیه کلامشان این بود که :

در فلان نشریه چاپ شده است !

نوشته ی فلان نویسنده یا استاد شهیر ( در رشته ای غیر مردم شناسی ) است !

و فراتر از این در زمانی بود که نویسنده یا استادی که خود تحصیلکرده ی رشته مردم شناسی نبود و حتی منابعی علمی در این رشته را مطالعه نکرده بود به نگارش دستور العمل نگارش موضوعات مردم شناسی و انتشار آن در مطبوعات پر تیراژ می پرداخت .

از مواردی که دکتر محمود روح الامینی ، استادی بسیار بسیار خونسرد ، ممکن بود به برخورد با دانشجوی مخاطب خود برسد وجود همین مسئله بود ؛ بخصوص که حدود ده سال خارج از ایران ، در فرانسه ، زندگی کرده فراموش کرده بود که ایرانیان ، شاید بیش از مردمان دیگر ، خود را همه فن حریف و متخصص در تمام امور می دانند ! و چه بسا خود را استاد مردم شناسی هم می شمارند :

مردم شناسی مردم شناسی در ایران !

برچسب ها: تاریخ مردم شناسی در ایران، منابع مردم شناسی ایران، دکتر محمود روح الامینی، مطبوعات ادواری، ارزشیابی منابع، پروفسور هشترودی، محمد پروین گنابادی،

نظرات()

← درباره وبلاگ

مدیر وبلاگ : Alireza Ayatollahi ( Tehran.Iran ( علی رضا آیت اللهی ( ایران.تهران )

← لینکدونی

← طبقه بندی

← آرشیو

← لینکستان

← آخرین پستها

← نویسندگان

Alireza Ayatollahi ( Tehran.Iran ( علی رضا آیت اللهی ( ایران.تهران )
(1412)

← ابر برچسبها

← آمار وبلاگ

کل بازدید :
بازدید امروز :
بازدید دیروز :
بازدید این ماه :
بازدید ماه قبل :
تعداد نویسندگان :
تعداد کل پست ها :
آخرین بازدید :
آخرین بروز رسانی :

POWERED BY MIHANBLOG.COM

Theme is created by: http://www.headsetoptions.org And http://www.mandarinmusing.com