Ethnologie de l’Iran شناخت مردم ایران ( شما ) Anthropology of iran * (SHEMA) Shenakht mardom iran
هرگونه استفاده از نوشته های این وب بدون اجازه کتبی نویسنده اکیدا" ممنوع است
علیرضاآیت اللهی از1341 فولکلوریست،1345محقق دانشگاه تهران و همکار«فرهنگ مردم» ، 1351 نخستین کارشناس مردمشناسی دانشگاهها،1354 مدرس مردمشناسی دانشکاه ابوریحان و با تحصیلات دکتری مردم شناسی در فرانسه در 1365 ،استاد مردم شناسی دانشگاه شهید بهشتی بوده است

مبانی مطالعاتی مرتبط با مردم شناسی در عصر قاجاریان - 1

شنبه 21 بهمن 1396

نویسنده: Alireza Ayatollahi ( Tehran.Iran ( علی رضا آیت اللهی ( ایران.تهران ) |

ارسال به ارسال به 100 درجه کلوب دات کام

مبانی مطالعاتی مرتبط با مردم شناسی در عصر قاجاریان - 1

جنگ طلبی نادر شاه افشار و جانشینان او تا حکومت آغا محمد خان قاجار علاوه بر تخریب سرزمین ایران ، ملٌت این مرز و بوم را نیز نسبت به حکٌام زمان و هویت ایرانی بدگمان ساخته به آسانی پذیرای فرهنگ مادٌی و معنوی خارجی کرده است ؛ و از پایان حکومت وی به بعد است که با استبداد پوشالی حکٌام قاجاری ، در عین عقب ماندگی و حقارت آنان در مقابل فرنگ که به پیرویهائی از غرب کشیده شده است ، مردم نیز به مصداق « الناس علی دین ملوکهم » به فرهنگ خارجی گرویده اند و یک تغییر و تحوٌل عظیم فرهنگی که ، می توانسته است موضوع جامعه شناسی و مردم شناسی باشد ؛ و با مشروطیت اوج گرفته است ، آغاز شده است .

و امٌا اگر اثری از مردم شناسی ، به مفهوم جهانی این اصطلاح ، در آن قرن 13 هجری خورشیدی در ایران مشاهده نمی کنیم آثاری ادبی ، تاریخی ، جغرافیائی ، سفرنامه ، خاطرات ، و حتی مکاتبات و اسناد روزمرٌه... وجود دارند که میتوانند منبع مردمشناسیِ آن زمان ، به مفهوم تاریخ اجتماعی و فرهنگی در حال حاضر ، و مرتبط با این رشته از مطالعات قرار گیرند ؛از آنجمله آثاری از :

سید ابو القاسم قائم مقام فراهانی ( 1158 – 1214 ه . خ ) در کتاب منشآت و...

عبدالوهاب نشاط اصفهانی ( 1175 – 1244 ه – ق ) نویسنده کتاب گنجینه ( که بخش هائی کاملا" مرتبط با فرهنگ ایرانی دارد ) .

فیروز میرزا فرمانفرما ( 1203 – 1249 ه . ق ) . سفرنامه کرمان و بلوچستان

عبدالوهاب طراز یزدی ( 1224 – 1261 ه . ق ) کتابچه موقوفات یزد . دیوان اشعار

میرزا ابو الحسن خان شیرازی ( 190 – 1262 ه . ق ) . سفرنامه

رضا قلیخان هدایت ( 1179 – 1250 ه – خ ) بخصوص در نژاد نامه ، سفارتنامه خوارزم ، فرهنگ انجمن آرای ناصری

میرزا آقا خان کرمانی ( 1232 ه . ق – 1275 ه . ق )

محمد تقی سپهر کاشانی ( 1216 ه – ق – 1297 ه – ق برابر با 1259 ه – خ ) نویسنده ناسخ التواریخ

( ناسخ التواریخ هم چون اکثر کتابهای تاریخی بخش هائی مرتبط با تاریخ اجتماعی – فرهنگی ایران دارد ) .

یغما جندقی ( 1160 ه . خ – 1328 ه . خ )

میرزا محمد جعفر خورموجی ( 1235 – 1301 ه . ق ) . حقایق الاخبار ناصری

محمد حسن خان مقدم مراغه ای (1259 ه . ق برابر با 1222 . ه . خ – 1313 ه ق برابربا 1275 ه . خ ) . روزنامه خاطرات ، مرآت البلدان ، جغرافیای طالقان ، منتظم ناصری ، و چند کتاب دیگر ( که نویسنده را تا حدود ی قابل توجٌه و به نوعی مردم شناسِ خود بخودی زمان خود نیز معرفی می کند ) . ...

حسن طبیب فسائی ( 1237 – 1316 0 . ق ) . فارسنامه

میرزا علی خان بقائی نائینی ( 1346 – 1318 ه . ق ) . سفرنامه ( تحفه الفقرا )

میرزا علی خان امین الدوله ( 1259 – 1322 ه . ق ) . سفرنامه

محمد یوسف ریاضی هروی ( 1290 ه . ق – 1324 ه . ق ) . عین الوقایع ، و...

میرزا حسینقلی خان نظام السلطنه مافی ( 1248 – 1326 ه . ق ) . خاطرات و اسناد

زین العابدین مراغه ای ( 1255 – 1328 ه . ق ) . سیاحتنامه ابراهیم بیک

تاج السلطنه ( 1301 ه . ق – 1354 ه . ق ) . خاطرات

علیقلی میرزا اعتضاد السلطنه . نامه دانشوران ؟ . ( 1198 – 1259 ه . ق )

در این دوره با افزایش قدرتی غربی و تحت عنوان آزادیخواهی و تجدد طلبی که نهایتا" به مقابله با آداب و رسوم اجدادی هم منتهی می شد ، فضای سیاسی – ضد مذهبی و انحراف مذهبی رشد یافت و بنابر این بسیاری از کتابها از واقع نویسی فاصله گرفتند و حتی میتوانند اسباب انحراف ذهنی مطالعه گر تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران باشند .

سید جمال الدین اسد آبادی ( 1217 – 1275 ه . خ ) . مقالات

میرزا رضا کرمانی ( 1226 – 1275 ه . خ )

میرزا ملکم خان ( 1212 ه . خ – 1287 ه . خ )

عبدالرحیم طالبوف ( 1213 – 1289 ه . خ ) مسائل الحیات ؟ و...

محمد صادق ( ادیب الممالک ) فراهانی ( 1239 – 1296 ه – خ ) نویسنده و شاعر

ناظم الاسلام کرمانی ( 1240 – 1298 ه . خ ) تاریخ بیداری ایرانیان

بی بی خانم استرابادی ( 1274 ه . ق – 1300 ه . خ )

*

« در سال ۱۳۰۹ (قمری) کتابی به قلم شخص ناشناسی به نام تادیب زنان نوشته و منتشر شد. هر فصل این رساله به نحوه اصلاح رفتار و کردار ناپسندی می‌پردازد که نویسنده منتسب به زنان می‌داند: فصل اول دربارهٔ «سلوک زن»، فصل دوم «حفظ زبان»، فصل سوم «گله‌گزاری»، فصل چهارم «قهر کردن»، فصل پنجم «طرز راه رفتن»، فصل ششم «آداب غذا خوردن»، فصل هفتم «پاکیزه نگه داشتن بدن و استعمال بعضی از عطریات»، فصل هشتم «طرز لباس پوشیدن»، فصل نهم «آداب خوابیدن» و فصل دهم دربارهٔ «آداب صبح برخاستن از خواب» است. چند سال بعد بی‌بی‌خانم استرآبادی در سال ۱۳۱۳ (قمری) اندکی قبل از ترور ناصرالدین شاه کتابی به نام معایب الرجال نوشت که ردیه‌ای بر آن بود. بی‌بی‌خانم در این کتاب ضمن برشمردن معایب مردان سعی کرده‌است راه و رسم درست زناشویی را توضیح دهد. او در این رساله علاوه بر آن که پاسخی جداگانه به هر ده فصل کتاب تأدیب‌النسا می‌دهد چهار فصل را نیز به معایبی که در مردان می‌بیند نسبت می‌دهد. این چهار فصل عبارت اند از: «اطوار شراب‌خوار»، «کردار اهل قمار»، «در تفصیل چرس و بنگ و واپور و اسرار» و «شرح گفتگو در اوضاع عبائره و اقرات اجامره و الواط». او در این کتاب مردان را دعوت می‌کند که «دست ار تأدیب کردن نسوان بردارند و در پی تأدیب و تربیت خود برآیند». در بخش آخر بی‌بی خانم به شرح داستان زندگی خود و داستان بی‌وفایی شوهرش می‌پردازد..... » 

نظرات() 

← درباره وبلاگ



مدیر وبلاگ : Alireza Ayatollahi ( Tehran.Iran ( علی رضا آیت اللهی ( ایران.تهران )

← لینکدونی

← طبقه بندی

← آرشیو

← لینکستان


← آخرین پستها

← نویسندگان

← ابر برچسبها

← آمار وبلاگ

  • کل بازدید :
  • بازدید امروز :
  • بازدید دیروز :
  • بازدید این ماه :
  • بازدید ماه قبل :
  • تعداد نویسندگان :
  • تعداد کل پست ها :
  • آخرین بازدید :
  • آخرین بروز رسانی :

POWERED BY MIHANBLOG.COM

Theme is created by: http://www.headsetoptions.org   And   http://www.mandarinmusing.com

ساخت وبلاگ در میهن بلاگ

شبکه اجتماعی فارسی کلوب | اخبار کامپیوتر، فناوری اطلاعات و سلامتی مجله علم و فن | ساخت وبلاگ صوتی صدالاگ | سوال و جواب و پاسخ | رسانه فروردین، تبلیغات اینترنتی، رپرتاژ، بنر، سئو